Standardy ochrony małoletnich

15 lutego 2024 roku weszły w życie przepisy nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, czyli tzw. ustawy Kamilka z Częstochowy. Ustawa ta zawiera szereg rozwiązań, mających na celu lepszą ochronę dzieci przed przemocą i zapewnienie im kompleksowej pomocy w przypadku skrzywdzenia.

W związku z powyższym parafie i ośrodki duszpasterskie zobowiązane zostały do wprowadzenia obowiązujących w tym temacie standardów. Także nasze parafia wprowadza tzw. Standardy Ochrony Nieletnich, w tym dzieci, młodzieży, niepełnosprawnych.

Wszyscy posługujący w parafii, tj. duchowni, katecheci, nadzwyczajni szafarze, pracownicy, wolontariusze, animatorzy grup, mają obowiązek odbyć szkolenie zapoznające z zasadami ochrony nieletnich i stosować je podczas wypełniania swoich obowiązków. Osoby te mają także obowiązek podpisania odpowiedniej deklaracji, w której zobowiązują się do przestrzegania zasad ochrony nieletnich.

W każdej parafii – zgodnie z wytycznymi – powołuje się tez Parafialny Zespół Prewencyjny, którego celem jest koordynowanie inicjatyw zapobiegających jakiejkolwiek krzywdzie w przestrzeni parafialnej, szczególnie mając na względzie podopiecznych należących do grup formacyjnych. Zadaniem powołanego Zespołu jest wprowadzenie zasad, przyjmowanie zgłoszeń o nieprawidłowościach, odpowiednie reagowanie na każdą zgłoszoną sytuację oraz prowadzenie szczegółowej dokumentacji.

W naszej parafii zadania te pełnić będą: p. Monika Pająk i ks. proboszcz Tomasz Kusz, uczestniczyli w szkoleniu dotyczącym wprowadzenia obowiązujących w parafiach zasad. Szkolenie to odbyło się na szczeblu diecezjalnym, prowadził je duszpasterz osób pokrzywdzonych – Ks. Karol Faj. Osoby pracujące bezpośrednio z dziećmi oraz członkowie Parafialnego Zespołu Prewencyjnego, zobowiązane są do dostarczenia świadectwa niekaralności.

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W PARAFII

SKRÓT

BEZPIECZNE ZASADY KONTAKTU

Wybieraj oficjalne, ogólnodostępne i przygotowane miejsca do spotkań. Sakrament pokuty i pojednania oraz spotkania modlitewne lub duchowe powinny odbywać się tylko w specjalnie do tego wyznaczonych miejscach, takich jak konfesjonał, kaplica lub biuro parafialne.
Unikaj przebywania z dorosłym w odizolowanych warunkach.
Nie przebywaj w parafialnych pomieszczeniach mieszkalnych bez opieki rodzica lub opiekuna prawnego.
Pozostawaj zawsze pod opieką osoby dorosłej.
Nie bądź pod wyłączną opieką innego dziecka.
Nie podróżuj prywatnymi samochodami bez zgody rodziców lub opiekunów.
Nie przechodź na "ty" z dorosłym.
Pamiętaj, że stosowanie przemocy fizycznej i psychicznej wobec Ciebie jest zakazane

BEZPIECZNE WYJAZDY

Organizacja spotkań:
- Twoi rodzice zawsze muszą wiedzieć, kiedy będą spotkania,
- Rodzice muszą zawsze wyrazić pisemną zgodę na Twój udział,
- Twoi rodzice muszą poznać określone zasady odbioru i komunikacji elektronicznej.
- Podczas wyjazdu rodzice lub opiekunowie mają prawo do kontaktu z Tobą lub opiekunem.

BEZPIECZNY KONTAKT W ŚRODOWISKU CYFROWYM

Korzystanie z komunikatorów i e-maili:
- Pamiętaj, że nie jesteś anonimowy. Uważaj, co piszesz w Internecie.
- Dorośli nie powinni wysyłać Ci wiadomości po godzinie 22:00. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy wiadomość jest wysyłana do całej grupy i rodzice lub opiekunowie wyrazili na to zgodę.

Bezpieczny dostęp do Internetu:
- Parafie, które udostępniają Internet, muszą stosować środki bezpieczeństwa, które blokują dostęp do nieodpowiednich treści. Dzięki tym zabezpieczeniom, korzystanie z Internetu będzie dla Ciebie bezpieczne i odpowiednie do Twojego wieku.

Pamiętajcie!

Bezpieczeństwo: Zawsze informujcie rodziców lub opiekunów, gdzie się znajdujecie i co robicie.

Szacunek: W każdej sytuacji pamiętajcie o szacunku dla siebie nawzajem i dla osób starszych.

Zaufanie: Jeśli coś Was niepokoi, zawsze możecie porozmawiać z rodzicami, opiekunami lub duchownym, któremu ufacie.

WYKAZ NUMERÓW TELEFONÓW, POD KTÓRYMI RÓWNIEŻ ZNAJDZIESZ WSPARCIE:

800-12-12-12 – całodobowy Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka;

116-111 – całodobowy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży prowadzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę;
112 – numer alarmowy w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia

OSOBA ZAUFANIA W PARAFII

p. Monika Pająk- tel. 782 865 740; mail: Spiderka26@wp.pl

ZASADY BEZPIECZNYCH RELACJI POMIĘDZY DZIEĆMI

Nasza parafia jest miejscem zapewniającym bezpieczeństwo dzieciom także w grupie rówieśniczej. Kierując się wartościami wypływającymi z Ewangelii, staramy się wpoić naszym parafianom postawę szacunku wobec każdego człowieka – dzieci i dorosłych. Pragniemy, by w relacjach międzyludzkich bliska była im ewangeliczna zasada: „Wszystko więc, co chcielibyście, żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie”.

Zasady bezpiecznych relacji między dziećmi poznali wszyscy pracownicy i współpracownicy parafii, dzięki czemu mogą̨ oni umiejętnie i adekwatnie do zaistniałej sytuacji reagować na każde niewłaściwe zachowanie czy przemoc. Również dzieci powinny przestrzegać poniższego kodeksu podczas spotkań w parafii i poza nią, w kontakcie bezpośrednim i wirtualnym.

Kodeks zachowań został opracowany z udziałem dzieci. Ewaluacja i weryfikacja zasad bezpiecznych relacji pomiędzy dziećmi odbywać się będzie co dwa lata, a także po każdej sytuacji kryzysowej, jeśli w parafii podjęta zostanie interwencja z powodu krzywdzenia rówieśniczego. Zmiana treści zasad bezpiecznych relacji między dziećmi jest możliwa w każdym momencie na ich wniosek i z ich udziałem.

Równe traktowanie i szacunek dla każdej osoby

Traktuj innych tak, jak chcesz, aby inni traktowali Ciebie.
Pamiętaj, że każda osoba jest kimś wyjątkowym i szczególnie obdarowanym przez Boga. Należą̨ się̨ jej szacunek i troska o jej dobro.
Bądź tolerancyjny – szanuj odmienny wygląd, przekonania, poglądy i cechy koleżanek/kolegów.
Pamiętaj, że przez różnorodność wzajemnie się̨ ubogacamy.
Masz prawo do zabawy i relacji z każdym dzieckiem, ale pamiętaj, że nie zawsze inne dziecko ma chęć do kontaktu z Tobą w danym momencie. Uszanuj to.
Zachowaj otwartość i bądź wrażliwy na wszystkie osoby, nawet jeśli nie należą̨ do grona Twoich najbliższych przyjaciół. Nie wykluczaj ich ze wspólnych działań, rozmów i szkolnych aktywności.

Zasady komunikacji między dziećmi

Zachowuj życzliwość i szacunek wobec koleżanek/kolegów.
Pamiętaj, że każdy ma prawo do wyrażania swojego zdania, myśli i przekonań, o ile nie naruszają̨ one dobra innych osób.
Słuchaj innych, gdy mówią̨. Nie przerywaj innym, gdy się̨ wypowiadają̨.
Zachowuj kulturę̨ słowa w każdej sytuacji.
Stosuj formy grzecznościowe.
Pytaj o zgodę̨ na kontakt fizyczny (przytulenie, pogłaskanie).

Szacunek dla cudzej własności, prywatności i przestrzeni

Szanuj rzeczy osobiste i mienie innych osób.
Zapytaj, jeśli chcesz pożyczyć od kogoś jakąś rzecz.
Nie przeglądaj prywatnych rzeczy innych osób bez ich zgody. Każdy ma prawo do prywatności.
Nie rób zdjęć, nie nagrywaj ani nie rozpowszechniaj wizerunku kolegów/koleżanek i innych osób bez ich wyraźnej zgody.
Pamiętaj, że każdy ma prawo do przestrzeni osobistej. Jeśli inna osoba potrzebuje chwili samotności, uszanuj to. Naruszanie tej przestrzeni może rodzić konflikty.

Zakaz stosowania przemocy w jakiejkolwiek formie

Nie stwarzaj sytuacji, w których ktoś czułby się̨ celowo pomijany, izolowany.
Nie stosuj przemocy fizycznej. Szturchanie, popychanie, kopanie czy siłowe przytrzymywanie kolegi/koleżanki naruszają̨ jego/jej integralność fizyczną.
Szanuj przestrzeń intymną kolegów/koleżanek. Nigdy nie dotykaj ich w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
Nie wyśmiewaj, nie obgaduj, nie ośmieszaj, nie zawstydzaj, nie upokarzaj, nie lekceważ i nie obrażaj kolegów/koleżanek.
Nie wypowiadaj się̨ w sposób obraźliwy o rodzicach kolegów/koleżanek.
Nie zwracaj się̨ w sposób wulgarny do innych.
Pamiętaj, że żarty są̨ wtedy żartami, kiedy nikt z ich powodu nie cierpi. Jeśli tak jest, natychmiast zakończ taką zabawę̨ słowną.
Nie narażaj siebie i innych uczniów na sytuacje zagrażające życiu i zdrowiu fizycznemu czy psychicznemu.
Nie wyrażaj negatywnych, prześmiewczych komentarzy na temat zachowania, pracy, wyglądu kolegów/koleżanek.
Nie zabieraj rzeczy należących do innych bez ich zgody.

Szacunek w kontaktach internetowych i zakaz cyberprzemocy

Szanuj innych i traktuj ich tak, jak chcesz, by traktowali Ciebie – dotyczy to wszystkich typów Twojej aktywności w sieci. Po drugiej stronie ekranu jest drugi człowiek.
Pamiętaj, że cyberprzemoc często zaczyna się̨ od tzw. „niewinnych żartów”. Nie każdy ma takie samo poczucie humoru. Uważaj na to, co piszesz i co publikujesz,
w Internecie nic nie ginie. W świecie wirtualnym łatwo poruszyć lawinę̨ wzajemnych niechęci, co może doprowadzić do konkretnej formy przemocy.
Nie udostępniaj kontaktów do innych osób (telefonicznych, mailowych) bez ich zgody.
Dbaj o swój oraz innych wizerunek w sieci – nie publikuj wrażliwych danych, powierzonych ci informacji oraz zdjęć i filmów ośmieszających innych. Szanuj ich prywatność.
Chroń intymność swoją i innych. Nie wysyłaj i nie udostępniaj zdjęć lub filmów, które by ją naruszały.
Sprzeciwiaj się̨ hejtowi, sam nie publikuj obrażających i agresywnych komentarzy oraz reaguj, gdy zauważysz, że ktoś jest poniżany w Internecie. Nie przesyłaj dalej ośmieszających wiadomości. Zgłoś takie działania odpowiednim osobom.
Nie prowokuj innych do niepotrzebnych, nieuzasadnionych kłótni. Trolling, świadome poniżanie, nękanie i zaczepki są̨ zachowaniami niedopuszczalnymi.
Nie wykluczaj swoich rówieśników z grup w mediach społecznościowych z powodu swoich prywatnych niechęci.
Nie podszywaj się̨ w Internecie pod inne osoby. Takie zachowanie w cyberprzestrzeni jest kradzieżą̨ tożsamości. To jest przestępstwo.
Jeżeli zauważysz, że ktoś nie wylogował się̨ ze swojego konta, nie wykorzystuj tej sytuacji do działań, które przyniosłyby mu szkodę̨, ale życzliwie poinformuj go o jego nieuwadze.
Pamiętaj, że groźby, pomówienia, nawoływanie do nienawiści, prześladowanie, ośmieszanie w cyberprzestrzeni także są̨ karalne. Twoje działania w sieci nie są̨ anonimowe.

Sposoby pokojowego rozwiązywania konfliktów

Wycisz się̨, uspokój, zatrzymaj niepotrzebną kłótnię̨, zanim stracisz nad sobą̨ kontrolę. Zastanów się̨, co chcesz osiągnąć́. Jeśli to możliwe, podejmij spokojną rozmowę̨ z drugą stroną.
Umów się̨ na rozmowę̨ w bardziej stosownych warunkach, w ten sposób zyskasz czas na konstruktywny dialog.
Powiedz, co według Ciebie jest problemem, co przyczyną nieporozumienia, czego oczekujesz.
Słuchaj drugiej osoby. Dopytaj o jej odczucia i oczekiwania. Podsumuj to, co usłyszałaś/usłyszałeś dla upewnienia się̨, czy dobrze zrozumiałeś/zrozumiałaś jej komunikat.
Upewnij się̨, że Twój rozmówca powiedział wszystko odnośnie do swoich odczuć.
Wspólnie wymyślcie rozwiązanie satysfakcjonujące obie strony.
Jeśli nie uda się̨ Wam dojść do porozumienia, poproś o pomoc osobę̨ dorosłą, aktualnego opiekuna grupy. Porozmawiaj o tym z Twoimi rodzicami. Nie rozwiązuj konfliktu samodzielnie.
Nie bądź obojętny, gdy komuś dzieje się̨ krzywda. Zawsze poinformuj o tym osobę̨ dorosłą.

ROZPOZNAWANIE SYGNAŁÓW KRZYWDZENIA

Rozpoznawanie sygnałów krzywdzenia u potencjalnych sprawców

Sygnały ostrzegawcze u potencjalnego sprawcy wykorzystywania seksualnego dziecka możemy podzielić na delikatne (soft), ostrzegające (warning) i zagrażające (emergency).

Sygnały delikatne (soft) występują, kiedy osoba:

czuje się nieswojo z rówieśnikami;

nie posiada relacji z rówieśnikami;

czuje się komfortowo z małoletnimi;

interesuje się zajęciami, grami dla dzieci lub młodzieży;

czuje się nieswojo w kwestii własnej seksualności lub ją neguje;

nie wykazuje zauważalnych problematycznych zachowań i nie ma na nią skarg.

Sygnały ostrzegawcze (warning) występują, kiedy osoba:

spędza dużo czasu z małoletnimi;

wręcza małoletnim niecodzienne prezenty;

dzieli sekrety z małoletnimi;

nadmiernie korzysta z mediów społecznościowych w celu nawiązania kontaktów z małoletnimi;

erotyzuje przekazy słowne wobec dzieci;

posiada pluszaki, gry dziecięce, zabawki w swoim pokoju;

budzi u niektórych małoletnich poczucie kogoś dziwnego, zboczonego;

sprawia, że inni dorośli czują się przy nim coraz bardziej nieswojo.

Sygnały zagrażające (emergency) występują, kiedy osoba:

zabiera dzieci na prywatne wakacje lub do swojego mieszkania;

posiada setki zdjęć dzieci;

bawi się z dziećmi w dużej bliskości ciał (mocowanie się, wspólne turlanie itp.);

dotyka ciała dzieci lub dzieci dotykają jego ciała;

coraz bardziej natrętnie dotyka małoletnich;

prowadzi natrętne i sugestywne rozmowy z małoletnimi na temat seksu;

podaje małoletnim alkohol lub narkotyki;

daje dzieciom hojne prezenty.

Sygnały delikatne wymagają konkretnego czuwania i dalszego przyglądania się danej osobie. W przypadku dostrzeżenia sygnałów ostrzegawczych należy skonsultować je z osobą pierwszego kontaktu. W przypadku dostrzeżenia sygnałów zagrażających, które są już przekroczeniem granic bezpieczeństwa, bezwzględnie należy zgłosić je do osoby pierwszego kontaktu.

W sytuacji zgłoszenia czynu należy zadbać o bezpieczeństwo potencjalnego sprawcy.
Z racji, że może wystąpić ryzyko skłonności samobójczych, należy zapewnić mu specjalistyczne wsparcie.

Rozpoznawanie sygnałów krzywdzenia u małoletnich

Oprócz ciąży, wystąpienia choroby przenoszonej drogą płciową lub znalezienia nasienia (w pochwie, w odbycie, na ciele, na ubraniu dziecka) nie ma innych dowodów, które pozwoliłyby jednoznacznie rozpoznać, czy małoletni został wykorzystany seksualnie. Objawy i konsekwencje wykorzystania, przy identycznym sposobie przemocy, mogą być inne u każdego dziecka. U jednych symptomy wystąpią na samym początku, u innych zaś po dłuższym czasie, nawet dopiero w dorosłości lub wcale. Wykorzystanie nie musi wiązać się z kontaktem fizycznym.

Objawy fizyczne są bardzo zróżnicowane i mogą przypominać inne typy urazów. Należy jednak zwracać uwagę na:

powtarzające się infekcje dróg moczowych lub pochwy;

trudności w siedzeniu lub w chodzeniu;

poplamione lub podarte ubranie, poplamione krwią np. majtki, spodnie, siedzenie;

skarżenie się dziecka na swędzenie, upławy, ból w okolicach intymnych;

trudności dziecka przy oddawaniu moczu;

urazy w okolicach intymnych oraz odbytu.

W sferze emocji należy zwracać uwagę na pojawienie się i występowanie:

lęków i dużego poziomu niepokoju;

nieufności wobec dorosłych;

przedłużającego się smutku, depresji i zamykania się w sobie;

niskiej samooceny;

nadmiernego wstydu;

poczucia winy, bycia złym, brudnym, gorszym, niegodnym lub niegodziwym;

płaczliwości;

nieokreślonego poczucia winy;

koszmarów sennych;

nadmiernej czujności;

problemów z akceptacją własnego ciała;

zachowań autodestrukcyjnych;

myśli i prób samobójczych.

Mogą wystąpić również problemy poznawcze:

brak koncentracji;

słabe wyniki w nauce.

W problemach w relacjach możemy zaobserwować:

mniej czasu i chęci na zabawę z rówieśnikami;

zmniejszenie się liczby kolegów, koleżanek;

wyobcowanie i izolację;

deficyt umiejętności społecznych.

Mogą też pojawić się problemy w funkcjonowaniu oraz z zachowaniem:

trudności ze spaniem;

zmiana nawyków związanych z jedzeniem;

utrata kontroli nad zwieraczami;

dolegliwości somatyczne (bóle brzucha, wymioty i inne);

nadpobudliwość psychoruchowa lub częste zawieszanie się;

zachowania regresywne - cofanie się do wcześniejszych etapów rozwoju, dających poczucie bezpieczeństwa;

picie alkoholu, narkotyzowanie się.

Dziecko również jest istotą seksualną, należy więc zwrócić uwagę na wszelkie niepokojące zmiany i odstępstwa od normy rozwojowej, takie jak:

prowokacyjne i uwodzicielskie zachowania seksualne dziecka;

agresja seksualna wobec rówieśników;

wciąganie innych dzieci w nietypową aktywność seksualną;

prezentowanie w swoich zachowaniach czynności seksualnych dorosłych;

nieadekwatny do poziomu rozwoju dziecka język dotyczący sfery seksualnej;

erotyczna twórczość lub zabawy o treści erotycznej z repertuaru zachowań ludzi dorosłych;

nasilona masturbacja nieadekwatna do fazy rozwoju psychoseksualnego.

Użyteczne mogą być wzorce rozwojowe, zgodnie z którymi pewne objawy mogą być częstsze w określonych grupach wiekowych:

u dzieci w wieku przedszkolnym (od 0 do ok. 6. roku życia): niepokój, koszmary nocne, internalizacja, eksternalizacja i nieodpowiednie zachowania seksualne.

u dzieci w wieku przedpokwitaniowym (od ok. 7. do 12. roku życia): lęk, nerwica, agresja, koszmary nocne, problemy szkolne, hiperaktywność i zachowanie regresywne.

u nastolatków (od ok. 13. do 18. roku życia): depresja, wycofanie, tendencje samobójcze, samouszkodzenia, skargi somatyczne, akty przestępcze, ucieczki z domu i nadużywanie alkoholu lub substancji psychoaktywnych.

W przypadku dostrzeżenia sygnałów należy zgłosić je do osoby pierwszego kontaktu.

Zasady przetwarzania danych

Dotyczące danych z formularza wysyłanych ze strony.